Có
lẽ lâu lắm rồi tôi mới soạn cái hộp kim chỉ ra, thời gian trôi nhanh
thật, mới ngày nào bé tẹo hay bày kim chỉ của mẹ chơi trò may quần áo
cho búp bê, giờ đây tôi đã làm mẹ và khâu vá những chiếc cúc áo cho con.
Những cây kim khâu sao mà thân thương quá đỗi, hình như tôi mang ra để
đếm ngược thời gian hay sao ấy? Nói thật, với hộp kim chỉ, tôi thấy mình
giống như cô Thắm về làng, thảnh thơi và uyển chuyển không kém mẹ ngày xưa nhiều lắm ...
Mẹ
tôi là thợ may rất khéo nhưng bây giờ thì xưa rồi, không ai mà đem vải
đến cho bà may áo hai mảnh cả, mà mẹ tôi có biết may như thế bao giờ
đâu?Mẹ khéo nhất là may đồ bà ba cho mấy cô, mấy chị, kế đến là may
pijama cho những người đàn ông lớn tuổi. Chỉ vậy thôi, nhưng khéo léo vô
cùng. Có điều, giờ mắt mẹ tôi còn còn tinh lắm, không bị làn , vẫn có
thể ngồi khâu đồ bằng cuộn chỉ màu đen. Ngày còn bé, mẹ hay kêu tôi vào
soạn vải vụn để mẹ dạy cho những đường nét căn bản, mẹ nói " Để khi lấy
chồng còn biết đường mà khâu vá". Vì sợ mẹ buồn nên tôi chấp hành chứ
thật ra tôi không có hứng thú gì trong chuyện này cả. Rất may là tôi có
cái nhạy cảm của mẹ, cái thông minh của ba nên không cần tốn thời gian
nhiều. Tôi không biết cắt may theo công thức giống mẹ nhưng chuyện khâu
vá thì đáng tự hào lắm đó!
Có
một giai thoại đẹp như thế này: Giáo sư Tôn Thất Tùng - chuyên gia mổ
tim số 1 của Việt Nam và thế giới, trong một lần trở về Việt Nam từ Mỹ,
sau khi tay bắt mặt mừng với thân nhân, đồng nghiệp và bạn hữu, có người
hỏi ông sự cảm nhận về cường quốc này như thế nào, ông trả lời nước Mỹ
sẽ tuyệt vời hơn hiện tại nếu phụ nữ biết khâu vá ... Thế đấy, dù hiện
đại, dù lớn mạnh đến đâu thì nét đẹp đời thường của người phụ nữ nói
chung và cả cộng đồng Việt dù ở bất kỳ quốc gia nào trên thế giới cũng
đều lưu truyền. Đẹp lắm lắm chứ bạn !
Cái
hình ảnh của mẹ ngồi vá áo quần cho gia đình vẫn còn in đậm nét trong
tôi. Mẹ khéo léo vô cùng. Ví dụ , rách những đường chỉ cái to và dài thì
mẹ thường đưa lên máy may nhấn bàn đạp một chút là xong ngay ( đương
nhiên đạp bằng chân chứ không có điện để hỗ trợ thợ may như bây giờ đâu
). Tôi vẫn thích nhất là mẹ đơm lại những cái cúc bé xíu, bởi vì lũ trẻ
con chúng tôi hay chơi trò và níu kéo lẫn nhau rách toạc cả áo, đứt cúc,
thậm chí còn phơi ngực trần ra nữa kìa. Ôi đường kim mũi chỉ của mẹ mới
thân thương làm sao! Bây giờ tôi thấy mình như bản sao của mẹ, ngay cả
cái chuyện do vội mà mũi kim đâm nhầm vào tay, theo phản xạ tự nhiên,
đưa ngón tay bị đau lên cho ngay vào miệng mút mút vài lần là sẽ hết
chảy máu ngay. Thực tế là như vậy, nhưng nếu kiểm chứng bằng đôi mắt y
học thì ôi thôi ," dơ" phải biết!
Cái
chuyện may vá thì cũng đáng yêu lắm! Ngay mẹ tôi chỉ là thợ may nhà
vườn xưa thật là xưa mà cũng để lại trong tôi biết bao hình ảnh đẹp. Tôi
còn nhớ như in, ngày đó mẹ lấy những mảnh vải vụn thật xinh xắn, sau
khi cắt xén cẩn thận, mẹ ghép lại thành hình trái thị rồi cho những mảnh
vải vụn hơn độn vào bên trong để làm nơi ghim kim vào, như vậy cây kim không bị gỉ sét hay bị tà đầu ( mất đi độ nhọn cần thiết vốn có, hay gọi đúng từ dùng của mẹ ngày xưa là để tránh cho cây kim
khỏi bị "sựt mũi", khâu đồ sẽ mất đẹp ). Bạn có thể nghĩ rằng, bạn và
tôi ngày bé được mẹ may, khâu quần áo như thế, khi mặc vào chúng ta có
cảm giác cô Tấm từ trong quả thị đó bước ra, theo chân những trò chơi
dân dã quê mình, hình ảnh cô Tấm theo dọc hành trình tuổi ấu thơ với đêm
trăng thanh lung linh soi bước nô đùa trên cuối con đường làng - nơi có
cái am nhỏ thờ ông Hổ xuất hiện lúc nào tôi cũng không biết. Ôi! Quả
thị của mẹ như quả thị của bà đi ra từ cổ tích Tấm Cám vậy đó!
Nếu
không nói thêm điều này sẽ rất khiếm khuyết, mẹ thật cẩn thận và tỉ mỉ
dạy tôi rằng, phải biết chọn màu chỉ tương xứng với màu vải quần áo
chúng ta cần khâu, như vậy sẽ thể hiện được sự tinh tế, nhạy cảm vốn có
của phụ nữ. Ngay cả lúc nào thì cần thiết khâu đường chỉ đơn, lúc nào
thì khâu đường chỉ đôi cũng là một chuyện. Và, khi đơm cúc áo thì phải
bắt đầu từ ô nào cho đường chỉ êm và sáng nữa kìa. Cái hồi mẹ dạy làm
con bọ bên ngực trái áo để mang bảng tên, tôi nhớ không biết bị mẹ cốc
đầu bao nhiêu lần mới hoàn thành được. Mẹ bảo ráng mà biết chút gì để
sau này có cái dạy lại con cháu. Nói thật, những gì mẹ nói với tôi, đến
bây giờ thật quý giá vô cùng .
Từ
ngày bé đến khi trưởng thành, trong chúng ta có lẽ không ai nhớ hết
mình đã bao nhiêu lần không nghe lời ba mẹ nhỉ? Tôi thú nhận là có, thậm
chí hơi nhiều. Giờ đây kiểm nghiệm lại thấy có lỗi gì đâu. Giữa thị
thành trong mùa Tết nhộn nhịp, chao ôi là nhớ cái ngày xưa, trong khoảng
thời gian này mẹ phải tất bật lo may vá quần áo mới cho bốn anh em
chúng tôi, mỗi đứa ít nhất cũng hai bộ . Nghèo khó và vất vả là thế,
nhưng có nghe mẹ than phiền chi đâu, mẹ làm việc trong niềm vui và hạnh
phúc như vậy đó! Bây giờ tôi nhớ cái rổ đựng đầy dụng cụ may khâu của
mẹ, mẹ bày ra nơi thềm nhà - góc nào mà nắng chiếu vào sáng nhất, mẹ nói
như vậy sẽ không bị hư mắt, nhớ cái tiết trời hây hẩy hương xuân mẹ tất
tả vội vàng sẻ từng cái khuy, đơm từng cái cúc, khéo léo vắt từng đường
kim một cho chiếc áo thật ưng ý . Mà, bạn biết rồi đó, gió quê lao xao
mùi lúa chín, ngọt ngào hương khế hương chanh ... Làm sao không yêu cho
được ?
Nhớ gì đâu cái lúc MẸ NGỒI VÁ ÁO THỀM XƯA...
|
Tiêu đề: Mẹ ngồi vá áo thềm xưa 
Wed Mar 02, 2011 11:38 pm