Tôi bỏ xứ ra đi giữa một chiều thu Tháng bảy. Tôi
cũng không nghĩ rằng có thể vượt thoát được ở lần cuối cùng này. Bao
nhiêu lần ở trong nước , những miền duyên hải của Việt Nam gần như tôi
đi qua hầu hết. Thời điểm gần cuối năm 1987. Những trại tị nạn ở các
vùng Đông Nam Á chuẩn bị rục rịch đóng cửa. Những vùng biển của các tỉnh
lại bị kiểm soát chặt chẽ. Tôi những người tưởng mình gần như chấp nhận
cái định số của mình buông xuôi ở lại. Tình cờ một người bạn của đứa em
tôi rủ rê hắn đi.

Lộ trình đi theo ngõ Campuchia. Ban đầu tôi cứ tưởng lộ trình
đường bộ , vượt Trường Sơn qua đất Thái như nhiều người thường nói. Tôi
cản hắn. Và thật sự em tôi cũng chả tha thiết mấy trong những toan tính
này , Tôi tìm hiểu kỹ lại từ đứa bạn của em mình. Thật ra , lộ trình
đường bộ là đi xe lên Châu Đốc , đến bến Hồng Ngự thuộc sông Mê Kông ,
ranh giới giữa Việt Nam và Cam Bốt , rồi đi tàu sang Nam Vang. Lộ trình
kế tiếp sẽ đi lên tỉnh Battambang , một tỉnh của Cam Bốt ở gần biên giớ
cách ngăn đất Thái. Cảng Kompungsom sẽ là nơi cuối cùng lên ghe vượt
biển sang đất Thái.

Thú thật ban đầu tôi cũng cảm thấy lo sợ với lộ trình này. Nhưng
nghĩ lại thời gian không cho phép mình còn những lựa chọn trước khi quá
muộn. Vả lại tôi cũng muốn thử thời vận lần cuối trước lúc chấp nhận
thua cuộc. Bao nhiêu lần đi chẳng thoát , biết đâu lần này lại được. Coi
như một cuộc thăm viếng nước ngoài. Biết thêm một nơi mới lạ cũng vui.
Tôi quyết định điền thay em tôi vào chuyến đi này. Nếu tính thật chính
xác , ngày rời Việt Nam và đặt chân lên đất Thái vừa đúng ba đêm hai
ngày. Cho đến giờ này tôi vẫn còn nhớ như in. Cả một hệ thống hối lộ từ
Việt Nam sang Nam Vang trải khắp lộ trình từ đường bộ cho tới bãi biển
chẳng có gì trở ngại. Tôi cũng không tưởng tượng nổi bãi biển nơi ngồi
đợi tàu , tôi đã chứng kiến ba chiếc ghe cập bến cùng một lúc dưới sự
bảo vệ của du kích Cam Bốt tiễn lên tàu. Giống như một cuộc du lịch. Còn
chưa kể những thủy thủ trẻ người nhưng già dặn trên biển. Cả một chuyến
ghe hơn ba mươi mạng người chúng tôi chỉ có hai can nước uống loại hai
mươi lít , và hai giỏ cam khoảng chừng trăm trái. Sau ngày trên tàu tôi
mới hiểu chuyện. Một tháng có hơn mười ngày họ tổ chức vượt biển mướn
chở người như vậy rồi lái tàu về. Lộ trình trên biển các thủy thủ nằm
lòng như lộ trình trên bộ. 12 giờ đêm khởi hành từ cảng Kompungsom , 12
giờ trưa tàu đã bỏ neo trên hải phận Thái Lan. Họ chờ tới tối trời mới
thả người vào đất liền. Nhìn các thủy thủ né tránh các tầu đánh cá , các
tàu tuần dương của Thái Lan mới thấm phục cho sự lành nghề trên biển
của nhóm thủy thủ trẻ này.

Trời vừa sụp tối và cũng mất hai giờ chạy , tàu thả chúng tôi
vào bờ. Bài đỗ người là một bãi lầy nên không thấy bất cứ chiếc ghe nào
lảng vảng ở khu vực này. Như một bãi hoang. Ghe vừa mực nước ở ngang
bụng , các thủy thủy đã hối thúc đám người chúng tôi nhảy xuống. Vài
người còn có vẻ sợ sệt đã bị họ đẩy xuống lẹ làng rồi phóng ghe rú mất
dạng.

Cả nhóm người chúng tôi nhắm hướng rừng tràm và ánh đèn trước
mặt tiến tới. Khoảng hai cây số. Chúng tôi cứ thi nhau bước vội trên bãi
lầy cho đến khi có cảm giác chẳng bước được nữa. Nước thủy triều đã rút
hết chỉ còn trơ bãi. Bùn lấy bám lên quần áo càng lúc càng nặng. Vài
người đàn ông đã cởi hết quần áo chỉ còn trơ chiếc quần cụt cho nhẹ di
chuyển. Bây giờ chúng tôi chỉ còn nhấc chân từng chút một. Đám phụ nữ
chúng tôi vì quá mệt mỏi dưới sức nặng của bùn lầy bám vào quần áo , vài
người quên hết cả xấu hổ cũng đã cởi bỏ hết quần áo chỉ còn lại đồ lót
để cho dễ di chuyển. Mưa bắt đầu lất phất , gió rét thổi mạnh thấu xương
, cộng thêm nước biển thấm lần vào người. Khu rừng tràm cách chúng tôi
chưa quá hai cây số mà lết mãi còn thấy xa thẳm. Đến lúc quá mệt mỏi
chẳng còn ai đủ sức di chuyển được nữa , đám phụ nữ chúng tôi tụm lại
gần ôm nhau nằm luôn trên bãi lầy , cố tạo hơi ấm để chống chọi với cái
rét cho đến sáng.

May mắn cho chúng tôi , có vài người đàn ông cùng ghe đã lên
được trên làng và tìm ra trại lính cách đấy không xa. Gần sáng , một
toán lính người Thái dưới sự hướng dẫn của vài người đàn ông ra đến.
Chúng tôi vẫn còn ngủ mê mệt trên bãi lầy. Chúng tôi được đưa vào trại
lính bên cạnh con suối nhỏ để tắm rửa. Mặt mũi đầy bùn đất , hai tay cố
che đậy thân thể chỉ còn mỗi đồ lót trên người. Dầu vậy cái thoát chết
đã làm cho tụi tôi quên đi sự xấu hổ. Chúng tôi chỉ biết nhìn nhau cười.
Mỗi người chúng tôi được phát một bộ quần áo rộng thùng thình quá khổ
người , và sau đó được chuyển đến một trại tạm trú cách trại lính không
xa mấy.

Trại tên Klongjai giáp ranh phần biên giới đất Thái. Ở đây còn
lại những dấu tích của những hố bom trong chiến tranh. Chúng tôi bị kiểm
tra sơ khởi phần lý lịch. Sau đó mỗi người được cấp phát chăn màn. Căn
trại tạm bợ trong một diện tích nhỏ khoảng chừng năm mươi thuốc vuông ,
chỉ một mái che và bên trong ngăn thành hai gian: một quán cà phê và một
quán tạp hóa nhỏ. Ở đây những người tị tạn có thể đổi đô la hay vàng ra
tiền Thái và mua tem thư liên lạc gia đình. Ngoài ra không có bất cứ
một phương tiện thông tin nào khác. Buổi tối , mỗi người chúng tôi tự
tìm một chỗ nghỉ lưng cho mình. Hầu như tất cả phải nằm ngoài trời.

Tôi ở đấy được hai ngày và chứng kiến cả một làn sóng người ồ ạt
đến. Gần như khoảng năm đến mười chiếc ghe mỗi ngày. Chúng tôi thường
đứng trước của trại nhìn người , hy vọng trong số mới đến có người quen
của mình. Trại hẹp và sức chứa tăng nhanh mỗi ngày đến khủng khiếp.
Những chuyến xe tải người đến trại không đủ đáp ứng. Đến nỗi chính phủ
Thái đâm hoảng phải tìm cách ngăn chặn bớt làn sóng thuyền nhân vào đất
Thái mà họ gọi là những tổ chức buôn người này.

Trại thứ hai tôi được chuyển đến là trại Panat Nikhom và cũng là
trại cuối cùng quyết định vận mạng chúng tôi. Ở đây là một trại tập
trung người tị nạn và đúng tiêu chuẩn nhất so với các trại nhỏ trên đất
Thái. Phái đoàn các nước thường xuyên đến đây để phỏng vấn thuyền nhân
và qui chế tị nạn. Diện tích trại hơn nửa cây số vuông , có trường học
nhà thờ ,chùa chiền , chợ quán , bưu điện , bệnh viện... được bao bọc
bởi một hàng rào lợp tôn cao hơn ba thước ngăn cách bên ngoài trại. Trại
phân biệt ra nhiều lô xếp theo thứ tự A, B, C...và đánh số. Mỗi lô
chứng hai mươi mét vuông , chỉ có mái tôn che , không vách. Mỗi người tự
tìm phương tiện ngăn chia cho mình một chỗ ngủ dựa theo tiêu chuẩn; Độc
thân sẽ là 1mx3 , và được giám sát bởi một trưởng lô là thuyền nhân do
trại trưởng Thái Lan chỉ định. Trách nhiệm của lô trưởng là phát thức ăn
, nước uống , nước tắm rửa và chia phiên các thuyền nhân làm vệ sinh
nhà cầu và khu vực quanh lô của mình. Vấn đề an ninh thì được một nhóm
thuyền nhân khác là những người đã ở lâu trong trại ( Có người ở đây gần
mười năm ) dưới sự chọn lựa từ ban chỉ huy trại , gọi là trật tự viên
theo dõi mọi sinh hoạt của thuyền nhân. Ai đã từng ở qua trại này chắc
chắn thấy cái tàn bạo , sự lạm dụng uy quyền và dữ dằn của những thuyền
nhân đội lốt mang danh là trật tự viên này.

Tôi được chia về lô mang mẫu tự L9 và xếp chỗ ngủ chung với chị
Nguyệt , một chị độc thân lớn hơn tôi khoảng vài tuổi. Tôi gọi đây là
một ổ ngủ của chúng tôi. Chị đã ở đây hơn năm năm và đã bị phái đoàn các
nước bác đơn qui chế tị nạn nhiều lần. Những người cùng chuyến ghe tôi
ai nấy tạm yên , bây giờ mỗi người tự kết nhóm , ăn uống và sinh hoạt
chung dựa theo điều kiện kinh tế mỗi người. Tôi chẳng dám ra nhập vào
nhóm nào. Tôi tự biết thân phận mình. Bao nhiêu lần vượt biển không
thành tiền mất tật mang. Chuyến đi cuối cùng này gia đình cũng phải mượn
bà con để thanh toán lệ phí. Tôi lại chẳng có bất cứ người bà con nào ở
nước ngoài để nhờ viện trợ. Chỉ còn cầu may vào vài người bạn học cũ mà
đến nay vẫn chưa bắt được liên lạc. Năm phân vàng cuối cùng của tôi
mang theo đã đổi ra từ trại Klongjai , một ít dùng vào việc báo tin cho
gia đình , liên lạc bạn bè , một ít mua những linh tinh cần thiết...Số
tiền còn lai quá ít ỏi lúc ấy lại phải mua thêm các vật dụng nấu nướng ,
mà tôi cũng lo lắng cho những ngày sắp tới không biết phải xoay xở làm
sao nữa.

Tôi nhập trại đùng vào ngày đầu tuần và cũng là ngày lãnh thực
phẩm. Tiêu chuẩn lương thực cho một đầu người trong một tuần gốm 4 kg
gạo , 3 kg chất đốt làm bằng than đá , vài bó rau và khoảng chừng 1 kg
cá khô , thêm một ít muối. Thực phẩm chỉ có chừng ấy , chỉ đủ ăn một
ngày. Những ngày còn lại các thuyền nhân phải tự lo liệu lấy. Thật ra
sau này tôi được biết , Cao Ủy Liên Hiệp Quốc cấp tiêu chuẩn cho mỗi
người tị nạn giá trị 50 đô la mỗi tháng. Việc cắt xén tài khoản này
không biết đi vào chính phủ Thái Lan hay ban điều hành trại.Chỉ biết là
với tiêu chuẩn này , các người tị nạn nếu không có thân nhân nước ngoài
viện trợ sẽ dễ rơi vào hoàn cảnh khốn nạn nhất.

Thái Lan được xếp loại là một trại tồi tệ nhất trong vùng Đông
Nam Á thật chẳng sai tí nào. Tiêu chuẩn thực phẩm một đầu người của tôi
quá ít ỏi nếu phân chia đơn lẻ. Trưởng ban đề nghị tôi lãnh chung luôn
phần của chị Nguyệt cho tiện việc phân chia. Vô hình chung chị và tôi
trở thành một nhóm nhỏ xếp vào loại nghèo trong trại. Buổi trưa , nắng
chiều xuống mái tôn nhà gây sức nóng hừng hực. Cái nóng như nung người
của đất Thái không khác thua gì ở Việt Nam. Chị Nguệt vẫn chua thấy về.
Chị đã đi đâu từ mờ sáng. Tôi ngồi bên góc bếp riêng của chị đã có sẵn ,
chọn một ít cá khô và lặt một mớ rau để chuẩn bị làm canh. Loại rau của
Thái trông giống như rau dền xứ mình nhưng có mùi vị hơi chát. Tôi nêm
thêm một ít muối vào canh rồi nhấc xuống và bắt đầu thổi cơm. Cơm vừa
chín tới thỉ tôi thấy dáng chị Nguyệt đang gánh nước trở về. Chị đặt đôi
gánh đấy nước bên góc nhà nơi làm chỗ tắm rửa và nhìn quanh. Có lẽ chị
muốn tìm thực phẩm của chị. Tôi lên tiếng;

- Chị tìm thực phẩm của chị à? Trưởng lô đã chia phần em và chị ở đây rồi.

Hai tay vừa lau những giọt mồ hôi còn đọng trên má , chị bước vào ổ ngủ và ngồi xuống bên cạnh tôi:

- Cám ơn em ! Em đã nấu cơm rồi à?

Tôi trả lời:

- Dạ vâng ! Chị rửa mặt rồi dùng cơm luôn thể. Đã trưa rồi mà
chẳng thấy chị về , đành mượn bếp chị nấu đại cho hai người. Xin lỗi chị
nhé !

Chị nhìn tôi và cười. Cái cười trông đôn hậu và dịu dàng. Chị nói:

- Có sao đâu em ! Em cứ tự nhiên. Chị bận quá ! Em giúp chị như vậy là tốt rồi. Chị phải cám ơn em mới đúng.

Chúng tôi ngồi ăn cơm , thức ăn đã được bày trên tấm nylon vụn
bên góc bếp. Thực ra chỉ có món canh rau cá khô duy nhất. Bữa an nghèo
và đạm bạc của hai kẻ mồ côi. Không thấy một chút thịt hay cá tươi như
những nhóm khác cùng lô. Ăn xong chị Nguyệt dành phần rửa chén. Tôi quét
dọn ổ ngủ và trải tấm nhựa xanh làm chiếu cho hai chị em nghỉ lưng.
Trời vẫn còn nóng. Bên hàng rào tôn , vài người thập thò canh nhóm trật
tự để rình mua đá lạnh hay những vật dụng khác từ bên ngoài vòng rào.
Luật lệ trại cấm ngặt sự mua bán qua cách này. Ai vi phạm bắt được sẽ bị
cạo đầu và giam tù ba ngày không phân biệt nam nữ. Đôi khi còn bị đánh
đập nữa là đằng khác. Nhưng vài người vẫn cứ tiếp tục. Họ cắt những
miếng tôn nhỏ thành góc vuông để tiện việc mở ra và gấp lại khi mua bán
hàng hóa. Nhóm tay sai ban trật tự thỉnh thoảng vẫn bắt gặp và bắt giam.
Nhưng người ta vẫn liều lĩnh. Bởi có lẽ dễ hiểu , giá bên ngoài trại rẻ
gấp hai lần so với bên trong. Ban quản lý trại cố tình làm như vậy để
bán giá cắt cổ từ cá cửa hàng bên trong trại , có lẽ là của thân nhân
hay gia đình họ.

Trời bắt đầu kéo từng cụm mây xám cuốn về bao quanh trại. Gió
hiu hiu. Đã dịu bớt đi cái nóng và trời đang chuẩn bị chuyển mưa. Tôi
nhìn sang bên chị Nguyệt. Chị đã ngủ từ bao giờ. Vài hàng nút áo của chị
bật ra. Một vòng ngực trắng căng đấy và no tròn đang phập phồng theo
nhịp thở. Khuôn mặt trái xoan , sống mũi cao và hàng lông mi cong vút.
Phải nhìn nhận chị có một vẻ đẹp đến man dại , ngoại trừ làn da mặt hơi
đen có thể do dãi dầu mưa nắng. Tôi nhìn ra ngoài sân, vài người chạy
vội đi gom những quần áo phơi bên ngoài trên các hàng dây quanh trại.
Mưa càng lúc càng nặng hạt. Tiếng mưa gõ trên mái tôn những âm thanh lộp
độp và đều đặn nghe đến buồn phiền. Mưa kéo dài hết cả buổi chiều. Tôi
chuẩn bị cho bữa cơm tối. Chị Nguyệt cũng đã thức dậy và lấy một ít gạo
ra vo. Mưa đã bớt nặng hạt. Tôi mồi lửa và đốt than đá. Tôi lấy thức ăn
lãnh buổi sáng treo lên vách bếp đem xuống. Cúng vẫn bộn cũ xoạn lại.
Nhưng có chút ít thay đổi. Bó rau còn lại để dành cho ngày mai , chỉ
nướng thêm vài con cá khô nữa cho bữa tối. Ăn uống và dọn dẹp xong thì
quanh trại cũng đã lên đèn. Chị Nguệt lấy chiếc đèn dầu con khơi lại
tiêm và đốt lên. Mưa lúc này đã dứt hẳn. Trời dễ chịu hơn. Hai đứa tôi
nằm bên nhau và nhìn ra ngoài trời đêm. Chị gợi chuyện trong đôi mắt
chớp buồn:

- Lâu lắm rồi chị mới có một bữa ăn chung như thế này. Mình
nghèo quá chẳng có thân nhân viện trợ , chẳng ai muốn kết bạn. Đi về và
mỗi bữa ăn cũng chỉ thui thủi một mình. Hôm nay có Hằng ở chung chị có
bạn tâm sự đỡ buồn.

Tôi hiểu cảm giác và tâm trạng chị. Giống như suy nghĩ của tôi bây giờ. Tôi quay qua nhìn chị và thắc mắc hỏi:

- Chị ở đây lâu quá rồi sao chưa có nước nào nhận chị? Chị không có cách gì để xin đi định cư nhân đạo à?

Chị nhìn lên trần nhà và nén tiếng thở dài trả lời tôi;

- Đã hết cách Hằng ạ ! Phái đoàn Hoa Kỳ không nhận vì gia đình
chị không phải diện có làm việc với chế độ cũ và bản thân chị cũng vậy.
Còn các nước nhân đạo khác thì năm ba tháng họ mới đến đây một lần , mà
mỗi lần họ chỉ nhận có năm bẩy chục người là hết mức. Trước chị thì còn
gần cả ngàn người chưa được gọi tới thì làm sao đến mình.

Ngưng một chút chị Nguyệt nói tiếp;

- Hằng biết không! Hơn năm năm nằm ở đây , chị cứ đếm thời gian
qua dần. Bao nhiêu người đến rồi đi , chị chặng nhớ hết. Mà riêng mình
thì vẫn nằm tại chỗ. Chị chán nản cùng cực. Chị cũng đã tìm hiểu xem có
thể trở về Việt Nam hay không nhưng nghe chừng chưa có chính sách này.
Gia đình chị ở tận trong quê , miệt Cái Răng , Cần Thơ. Chị chỉ có mẹ và
một đứa em trai. Buôn bán cực khổ quá mà vẫn thiếu trước hụt sau. Cố
gắng dành dụm lắm mới đi thoát được , hy vọng là ra được nước ngoài còn
có thể cứu cả gia đình. Ai ngờ lại như thế này. Biết trước như vầy chị
thà chẳng đi còn hơn.

Tôi chạnh lòng xót xa dùm chị và liên tưởng đến mình. Chưa biết
sẽ ra làm sao. Ba tôi là sĩ quan chế độ cũ , còn chút hy vọng. Tôi nhìn
kỹ lại chị. Năm năm trước lúc đến đây chị cũng ở tuổi tôi bây giờ. Không
biết chị còn chôn vùi tuổi thanh xuân của chị ở đây cho đến bao giờ.
Tôi tò mò hỏi chị;

- Em thấy chị có nhan sắc. Sao không tìm xem ai thích hợp có thể
thành hôn rồi đi theo họ. Em cũng nghe có nhiều trường hợp như vậy mà !


Chị cười , trong cái cười đó tôi thấy chứa đựng nhiều xót xa. Chị nói với tôi;

- Chị cúng đã. Trước đây chị cũng biết điều đó. Chị cũng đã tìm
hiểu vài ba người , nhưng cuối cùng chẳng ra gì. Họ chỉ lừa dối để lợi
dụng xác thịt của mình. Khi được rồi thì họ chẳng giúp gì mình. Họ sợ
rắc rối trong vấn đề định cư của họ. bây giờ chị đã chán và chẳng dám
tin ai nữa. Chỉ đánh phó mặc cho trời !

Tôi hỏi thêm chị;

- Rồi chị có liên lạc với gia đình không?

Chị trả lời;

- Có liên lạc nhưng không thường xuyên lắm.

- Gia đình chị như thế nào?

- Cũng vãn vậy nhưng đời sống càng lúc càng khó khăn. Chị cũng
chẳng dám kể cho mẹ chị nghe mọi chuyện ở đây. Lâu lâu chị cũng cố để
dành chút tiền gởi về cho mẹ.

Tôi trố mắt ngạc nhiên nhìn chị và hỏi;

- Sao chị có tiền? Bạn chị cho à?

- Làm gì có ! Chị làm gì có may mắn ấy. Chị gánh nước thuê và
giặt quần áo cho mấy người vượt biên giàu có quanh trại đó mà ! Em không
thấy buổi sáng chị mất xác đến trưa rồi sao?

Chị trả lời tôi như thế sau cái cười. Thảo nào tôi chả thấy chị ngay cả lúc lãnh thực phẩm.

Mỗi một đánh đổi đều có cái giá phải trả. Ai cũng có nỗi khổ
riêng. Tôi phục cho ý chí chịu đựng và lòng hy sinh của chị. Tôi nằm suy
nghĩ miên man và ngủ đi lúc nào chẳng hay....

Tôi ở trại thấm thoát đã gần sáu tháng. May mắn cho tôi , tháng
thứ hai tôi đã bắt liên lạc với một chị bạn. Chị ấy hứa giúp tôi mỗi
tháng 50 đô la chi dúng trong thời gian ở trại. Và tôi cũng hứa sau này
định cư được tôi sẽ trả lại cho chị. Tôi đã được làm “Form” , chuyển
sang cơ quan JVA của Hoa kỳ phỏng vấn , và đã chuyển sang INS tuyên thệ.
Chỉ còn chờ danh sách ngày lên đường. Tôi và chị Nguyệt vẫn còn ăn
chung với nhau. Tất cả cũng nhờ chị ấy. Nếu thời gian đầu không có chị
ấy mình không biết phải xoay xở đời sống bằng cách nào. Chị đã lo cho
đời sống của hai chúng tôi trên những giọt mồ hôi của chị. Hôm nhận được
tiền của chị bạn hứa gửi cho , thú thật tôi đã mừng như bắt được vàng.
Tôi chưa có dịp trả ân tình của chị Nguyệt. Sau khi đổi tiền , tôi ghé
chợ và mua một cân thịt heo quay , món chị Nguyệt ưa thích mà từ khi đến
trại này chị chưa được nếm qua. Mua hai ổ bánh mỳ và thêm một cân thịt
heo , vài cân cá tươi , một ít bột ngọt , mắm muối, đường linh tinh...và
một chai nước ngọt. Cũng vừa gần hết 20 đô la. Tôi quay về ổ ngủ của
chúng tôi và chuẩn bị nấu nướng. Chị Nguyệt còn bận đi gánh nước và giặt
quần áo thuê chưa về.

Tôi cắt hết tất cả thịt heo quay. Cá tươi thì kho chung với thịt
heo tươi. Nêm nếm vừa đủ để ngon hơn thường ngày. Mọi khi , nếu chị
nguyệt làm công có tiền cũng mua về chút ít thịt tươi , tôi thì tiết
kiệm để dành cho những ngày thiếu thốn thức ăn , chỉ dám bỏ nhiều nước
và thêm muối vào. Nước ăn thì cạn mà thịt thì chẳng dám ăn nên ăn hoài
không hết thịt. Chị Nguyệt thường trêu tôi “ bà tiên bán kẹo phỉnh”.

Đến trưa chị Nguyệt đi làm về. Chị vô cúng ngạc nhiên trước bữa
ăn quá ư thịnh soạn chưa bao giờ có của chúng tôi. Tôi kể chị nghe , hai
đứa tôi vui lây và ăn một cách ngon lành đến ứ cả bụng. Chúng tôi đã có
một ngày thật là vui vẻ để bỏ quên hết mọi phiền toái và lo nghĩ sau
lưng.

Tôi đã ở đến tháng thứ chín vẫn chưa có danh sách lên đường. Đời
sống chúng tôi đã tương đối đầy đủ nhờ vào số tiền chị bạn viện trợ mỗi
tháng. Tôi dành chị nguyệt phần lo ăn uống hàng ngày để chị nhẹ gánh lo
cho mẹ. Nhưng chị vẫn cứ tất bật. Làm như đời sống phải có công việc.
Tôi vẫn thường xuyên ra bưu điện mỗi ngày để dò danh sách và ngày lên
đường. Và cũng không quên dò tìm tên chị. Hy vọng có một quốc gia nhận
đạo nào đó gọi chị để phỏng vấn. Cũng có nhiều người được gọi tên nhưng
chị thì vẫn mù mịt. Chị Nguyêt vẫn bận bịu với công việc của chị. Tôi
thấy hình như chị làm nhiều việc hơn trước. Chị ít có mặt bên cạnh tôi
như trước đây. Có nhiều đêm cũng chẳng thấy chị về. Lắm khi tò mò tôi
muốn hỏi chị nhưng thấy chị có vẻ lo nghĩ nên lại thôi.

Một sáng ngày cuối tuần không có danh sách mới nên tôi không ra
bưu điện dó “list”. Chị Nguyệt vẫn còn nằm ngủ vùi bên cạnh. Mọi khi vào
giờ đó chị đã thức dậy lao vào công việc. Tôi nghĩ chị ngã bệnh. Mấy
hôm tối cứ thấy chị nôn mửa liên tục. Tôi khuyên chị nên nghỉ làm việc
và đi bệnh viện khám bệnh. Chị cứ ậm ừ cho qua rồi thôi. Tôi muốn đưa
chị đi nhưng chị lại từ chối. Tôi chẳng biết chị có tự đi hay không
nữa...Sau đó tôi ra chợ mua một ít thịt , vài viên thuốc cảm và về náu
cháo cho chị. Tôi đánh thức chị dậy , ép chị ăn cháo và uống thuốc. Chị
vẫn còn thấy mệt mỏi và không muốn nuốt nổi. Buổi trưa rồi chiều tôi lại
ăn cơm một mình. Chị Nguyệt chẳng ngồi dậy nổi ngoại trừ lúc chị cần
uống nước. Tôi bước ra sân đi một vòng và đứng nhìn trăng. Trời không
sáng mấy. Một cặp tình nhan đang ngồi bên nhau tâm sự dưới góc cột đèn.
Tôi quay vào ổ ngủ và nằm xuống cạnh chị Nguyệt. Chị vẫn trăn trở. Tôi
nghe tiếng chị thở dài.

Giữa khuya , tôi giật mình thức dậy bởi tiếng la náo động bên
hướng nhà vệ sinh. Có người tự tử. Tôi nhìn sang bên cạnh. Không thấy
chị nguyệt đâu , có lẽ chị đã đi ra ngoài để xem rồi. Tôi xỏ dép và bước
lần theo hướng có tiếng la. Xe cấp cứu đang tới và vài người đang cắt
dây gỡ một phụ nữ treo cổ trên nóc nhà vệ sinh xuống , đặt nằm trên một
chiếc băng ca. Tò mò , tôi cố lách đám đông và len lỏi vào tận bên trong
để nhìn. Tôi suýt rú lên. Người nằm trên chiếc băng ca không ai khác
hơn là chị. Chị Nguyệt của tôi. Đôi mắt chị nhắm nghiền và thân thể
dường như cứng đờ. Chiếc xe cấp cứu chở chị đi rồi mà tôi vẫn còn đứng
bất động như trời trồng.

Tôi quay về lại nơi ở và thẫn thờ ngồi xuống. Gối mền bên chỗ
của chị đã xô lệch. Tôi xếp gọn lại. Vô tình một góc của một bì thư lộ
ra trong bao gối. Không nén nổi tò mò tôi mở ra đọc. Hai lá thư nắm xếp
gọn và thời gian cách nhau ba tháng. Một lá thư với ngày tháng cũ của
người em trai viết cho chị báo tin mẹ bệnh nặng và đang cần tiền thuốc
men , bệnh viện. Lá thư thứ hai mới nhận chỉ một tuần , báo tin đã nhận
đủ 1000 Đô la của chị gởi về. Tôi chợt hiểu ra lý do chị thường xuyên
vắng mặt nhiều lúc sau này. Chị đi làm kiếm tiền gởi về cho mẹ. Chị hy
sinh đến nỗi quên cả giữ gìn sức khoẻ của mình. Tôi cảm đống và bất giác
nước mắt trào quanh trên mặt. Tôi đặt những tồ thư lại chỗ cũ nằm xuống
trằng trọc cho đến sáng.

Trời còn tờ mờ tôi đã vội thức dậy và tìm lên bệnh viện. Thật
lâu tôi mới biết tin chị từ một người y tá Việt Nam cũng là một người tị
nạn trong trại. Chị y tá cho biết không cứu được chị Nguyệt vì chị yếu
quá , hình như chị đang có thai trong bụng. Thêm một ngỡ ngàng đến với
tôi. Tôi không tin là như vậy được , bởi nếu chị có quan hệ tình cảm với
ai chị đã chẳng giấu giếm tôi. Tôi cũng đã thường xuyên khuyến khích
chị điều này mà. Và nếu có thật như vậy thì đây cũng không phải là cách
giải quyết. Bất giác tôi liên tưởng đến những người lính Thái trong trại
thường đến gặp chị sau này. Tôi cũng nghĩ chỉ là những quan hệ bình
thường. Thêm vào số tiền quá lớn trong trại mà chị đã gởi về cho mẹ.
Không ngờ chị đã xa lầy. Đâu có ai ngờ rằng...Chỉ có trường hợp này mới
có thể đưa chị đến quyên sinh sai lầm như vậy. Tương lai chị quá mờ mịt.
Cả một gánh nặng gia đình trên vai. Chị đã đến trước ngưỡng cửa thiên
đường nhưng cánh cửa không rộng mở để chấp nhận cho chị vào. Chị lại vấp
thêm một lần lầm lỡ nữa. Còn tôi , tôi đã có may mắn hơn chị. Cửa thiên
đường đã chấp nhận tôi bước vào. Cả một tương lai đang đợi tôi trước
mặt. Riêng chị , chị đã quyết định quay lưng lại ngưỡng cửa thiên đường
đã từ chối mình để chọn một lối rẽ khác. Ở đó không có sự lừa dối ,
những lo lắng , ưu tư hay buồn phiền. Chị đã dùng phần đời còn lại của
chị để hy sinh cho gia đình trước lúc làm một cuộc buông xuôi.

Tôi thẫn thờ quay ra khỏi bệnh viện. Sương mai tan dần. Nắng bắt
đầu lên. Tôi nghe âm thanh vụn vỡ của tiếng guốc khua gõ đều nhịp buồn
trên đất. Những ngày còn lại chờ đợi lên đường , tôi không còn có ai bên
cạnh. Tôi đã tìm cho mình một lý giải đúng nghĩa về chị. Dẫu chưa biết
chị quyết định đúng hay sai. Chỉ có một điều cuối cùng an ủi chị theo
một triết lý xưa cũ: “ Có lễ tất cả do số mạng.” Và có thể sẽ có một
thiên đường nào khác ngoài thiên đường nhân gian sẽ đón nhận chị bước
vào chăng? Thấp thoáng dáng chị đâu đây trong trí tưởng tượng của tôi.
Tôi thấy khoé mắt mình cay và chừng như nhạt nhòa...