Ngày xưa, vào
năm Thiêu Hựu, đời Hậu Lê (1557) ở thôn An Thái, làng Vân Cát, huyện Vụ
Bản, thuộc tỉnh Nam Định ngày nay, có một gia đình nhà họ Lệ Phu nhân
Lê Thái Công mang thai gần đến kỳ sinh nở, mắc phải bệnh suy nhược, chỉ
thích ăn toàn là hoa quả, không có thuốc men nào chữa khỏi.
Một hôm, có một vị đạo sĩ đến ra mắt, xin chữa bệnh cho phu nhân. Trước
bàn thờ, người đạo sĩ này đọc mấy câu thần chú, rồi vứt chiếc búa ngọc
xuống đất. Ông Lê Thái Công bỗng ngã ra bất tỉnh, rồi thấy mình được đưa
lên Thiên Đình. Tại đây, Thái Công thấy mình dự một bữa tiệc lớn, do
Ngọc Hoàng khoản đãi. Ông thấy Công Chúa Quỳnh Nương lỡ tay làm rơi chén
ngọc, bị đày ải xuống trần gian.
Khi Thái Công tỉnh dậy, thì hay tin là phu nhân vừa hạ sinh được một cô
con gái. Thái Công sung sướng đặt tên con là Giáng Tiên.
Lớn lên, Giáng Tiên càng xinh đẹp thêm, giỏi văn thơ, đánh đàn thổi sáo
và soạn nhiều bài hát rất hay. Năm 18 tuổi, nàng kết duyên cùng Đào
Lang, là con nuôi của một vị quan trí sĩ ở cùng làng.
3 năm sau, vào ngày mồng 3 tháng 3, Giáng Tiên đột ngột từ trần. Người
ta nói nàng là tiên trở về thượng giới. Tuy nhiên, Ngọc Hoàng thấy nàng
chưa hết hạn đi đày, bắt nàng phải trở xuống thế gian. Lần này, nàng
xuất hiện dưới lốt một vị nữ thần, đi theo là 2 ngọc nữ Quế Nương và Thị
Nương. Theo lệnh thiên đình, 3 vị tiên nữ đã hiện xuống giữa ban ngày ở
vùng Phố Cát, tỉnh Thanh Hóa.
Ba nàng tiên đã lập chỗ trú ngụ giữa một nơi phong cảnh kỳ tú của nước
Việt. Chẳng mấy chốc, cả vùng đều biết tiếng các vị tiên nữ, vì những
phép linh ứng của 2 nàng. Dân chúng tỏ lòng biết ơn, đã xây một ngôi đền
thờ cạnh núi, để thờ phượng. Đền thờ này được gọi là đền thờ Công Chúa
Liễu Hạnh.
Công Chuá Liễu Hạnh thường hiển hiện ban phúc lành cho dân gian. Triều
đình nghe danh tiếng, đã phong tặng nàng làm Thượng Đẳng Phúc Thần.
Vào cuối đời Lê, có một vị lão quan 80 tuổi, một hôm nằm mộng thấy Công
Chúa Liễu Hạnh đi giữa 2000 tiên nữ theo hầu, mang đến cho ông một chiếu
sắc của Ngọc Hoàng. Trong giấc mơ, ông thấy Công Chúa Liễu Hạnh lên xe
mây, có nhiều cờ xí lộng lẫy trùng điệp dẫn đường, và thấy có vô số nhạc
công đi theo. Người ta đoán rằng Công Chúa đã mãn kỳ hạn ở trần gian,
nay đã trở về trời.
Trong thời gian còn ở Thanh Hóa, Công Chuá Liễu Hạnh đã ngao du khắp
nước Việt, nhất là ở Lạng Sơn. Nàng thường hay lui tới các thắng cảnh ở
Kinh Đô. Có lần, nàng đã giả dạng làm một cô hàng bán rượu ở Hồ Tây, để
họa thơ với danh sĩ Phùng Khắc Khoan cùng hai người bạn của ông họ Ngô
và Lý.
Sau khi Liễu Hạnh về trời, hai tiên nữ Quế Nương và Thị Nương thường
đứng ra làm trung gian cho dân chúng cầu xin đến Công Chúa. Dân gian tin
tưởng Bà Chúa Liễu, lập đền thờ bà khá trọng thể ở Phủ Giầy, Nam Định,
nơi nàng đầu thai. Dân cũng lập đền thờ Bà Chúa Liễu ở Phố Cát và Đền
Sòng tại Thanh Hóa, nơi nàng xuống trần lần thứ hai.
Tại Hà Nội, có Đền Sùng Sơn ở đường Hàng Bột, thờ phượng bà Chúa Liễu.
Hàng năm, đến ngày húy của Công Chúa Liễu Hạnh, người ta tưng bừng rước
lễ, dân chúng đã đi trảy hội rất đông.
Tiêu đề: Liễu Hạnh công chúa 
Tue Mar 15, 2011 6:16 pm