Các
trận đá banh của xóm tui với xóm kế bên chưa bao giờ có một kết thúc
đẹp. Chỉ cần một trái banh bay vào gôn có vẻ đáng ngờ, là đứa nào đó
giận dữ hét lên: “Tụi mày ăn gian!”, tức thì cả đám ngoác miệng cãi lộn
cay cú. Chỉ cần thêm một va chạm nhỏ xíu là đủ khiến hai đội lao vào
nhau. Đó là cách hầu hết các trận đấu của tụi tui kết thúc.





Rồi Phát xuất hiện, nó theo ba mẹ chuyển về xóm tui. Đầu Phát
rất to, cặp mắt lồi ra và hai má xệ xuống. Khi tui rủ nhập hội đá banh,
nó gật ngay. Nhưng thật kỳ quặc, rõ ràng Phát... không biết chạy. Bóng
lăn tới chân, chờ được nó sút thì đã bị đối thủ cướp mất rồi. Chỉ vì nó
mà bên tui thua trắng ba không. Sau trận đấu, cả đám nhất định tống cổ
Phát ra khỏi đội. Một đứa nhận xét:“Ê, thằng đó ngó không được bình
thường à nghen!”. Cả bọn ngoái cổ nhìn Phát lủi thủi đi về nhà. Đúng
thiệt. Có gì đó kỳ dị ở Phát mà bây giờ tui mới nhận ra.

Mấy bữa
trời mưa, tụi tui kéo nhau qua nhà văn hóa phường đấu bóng bàn. Cứ được
vài séc là có gây gổ. Trận đấu giữa hai tay vợt cứng nhất đang vào hồi
căng thẳng mà điểm sổ được tính rất lộn xộn, bỗng vang lên tiếng đếm to,
rành mạch: "Mười – mười hai… Mười hai – mười lăm…”. Mọi con mắt đổ dồn
lên cái ghế cao, trên đó thằng Phát đang nhìn xuống chăm chú, và đếm
dõng dạc. Cả đám đang nhốn nháo bỗng nín thinh. Sự điềm tĩnh của nó giữa
cơn nóng nảy bỗng khiến tụi tui muốn đặt lòng tin tưởng.

Không
thể chơi các môn thể thao, Phát đã tự bù đắp bằng cách coi ti-vi mọi
chương trình dính tới thể thao. Luật đấu môn nào nó cũng rành. Tui
thuyết phục đám bạn, để Phát trở thành trọng tài trong các trận đá banh.
Tui chưa từng thấy ai thích hợp với công việc như Phát thích hợp với vị
trí trọng tài. Dù vụng về, Phát vẫn gắng chạy, mắt không rời khỏi bóng.
Dù bị cầu thủ bên thua cay cú huých ngã, nó vẫn lồm cồm đứng lên, bắt
tiếp, chưa bao giờ có ý bỏ cuộc. Dần dần, tụi tui chỉ khai trận đá banh
khi có Phát cầm còi.

Đội banh xóm bên lại thách đấu. Phát xung
phong bắt trận. Tụi bên kia ngờ vực: “Trọng tài là người của tụi bay, có
công bằng không hả?”. Tụi tui nghe vậy mà nổi sùng. Ai khác có thể làm
bậy, nhưng với Phát thì đừng hòng nghi ngờ. Đơn giản là Phát không hề
biết làm trò ma mãnh. Một khi đã cầm còi, nó chỉ biết đúng luật, chưa
bao giờ thiên vị cho ai. Trận đấu đó, kết quả hai đều. Không khí nóng
bỏng, nhưng không có vãi vã hay úynh lộn. Đội trưởng xóm bên thừa nhận:
“Trọng tài của tụi bay lạ thiệt!”. Để tỏ ý khâm phục, cậu ta mang tặng
Phát chiếc còi màu đỏ, bảo: “Cái tu huýt này ba tao mua bên Ý. Của trọng
tài chuyên nghiệp đó nha!”. Phát cột sợi dây, đeo chiếc còi trước ngực,
không rời.

Phát chỉ làm trọng tài cho tụi tui hơn một năm. Thời
gian sau đó, nó ốm triền miên. Ba nó từng bị nhiễm hóa chất độc hồi
chiến tranh nên nó bị di chứng. Ngày cuối cùng trên giường bệnh, nó vẫn
đeo cái còi màu đỏ, yếu ớt mở mắt nhìn tụi tui,
khóc.

Rất lâu sau này, Phát vẫn hiện diện giữa bọn con trai tụi
tui, cùng với chiếc tu húyt đỏ vẫn sống động, như một hình ảnh của niềm
say mê, tinh thần trách nhiệm và tình yêu không bao giờ suy giảm với lẽ
công bằng.